Devletleri idare etmek gittikçe daha zor bir hal alıyor. Çünkü devletler gittikçe büyüyor. Meşhur yasa koyucu Hammurabi'nin işi aslında ne kolaydı değil mi: "Her kim ki birisinin öküzünü öldürür, onun da öküzü öldürüle..."
Gerçekten öyle mi pekiyi? Yani Hammurabi mi yoksa Tayyip mi daha çok yoruluyor?
Bu soruya bir başka yerden yaklaşmaya ne dersiniz?
Memleketin 60 yılına damgasını vurmuş bir isim; Bülent Ecevit 80 küsür yaşındai hayatını kaybetti. 170 küsür gün makinelere bağlı yaşatıldı; bu nereden bakarsınız bakın güçlü bir bünye gerektiren bir mücadeledir; netice itibariyle ölüm Allah'ın emri olmasa belki onu bile yenmek mümkündür.
Memleketin "hep başbakan Süleyman"ı ise yine 80'li yıllarında, sağlığını gün geçtikçe daha iyiye götürmek için uğuraş verip duruyor. O hala bu ülkeye lazım olduğunu düşünüyor.
Bayar'ların, İnönü'lerin ve hatta Türkeş'lerin de uzun yıllar yaşadıkları unutulmamalıdır; Keza Erbakan ve sair "düşmüş" devlet adamlarına değinmiyorum bile.
Bakınız bunlar, bu ismi geçenler, Dünya'nın en zor zamanlarında, bir çok imkansızlıklar ve buhranlar içindeki toplulukarın başına geçmiş ve neticede pek bir ilerleme de yapamamış devlet adamları. Bu isimlerin hiç birisi, İnönü bile, damgasını vurduğu bir icraatıyla günümüze ışık tutmaktan uzaktır. Gerçi yılların deneyimi ve tecrübesiyle aldıkları kararlardaki yüksek basireti ancak on yıllar sonra anlayabiliyoruz, ancak buna rağmen sanki onlar değil de başka tecrübeli insanlar olsaymış da bu işler yürürmüş gibi görünmektedir tarih perspektifinden...
Öte yandan, o en yalın siyasi otorite günlerinde, kıçına don geçirenin efendi olduğu dönemlerde, ortada bir yasalılığın yada bir hukuk teorisinin düşüncesi geçmezken buna ihtiyaç duyup icad etme gereksinimi hisseden Hammurabi, tüm bu saydığım büyük devlet adamlarının ancak yarı yaşına kadar yaşamıştır. 40 yıllık ömüründe yaptıkları, bugün her yönden yokedici baskılar yemekte olan ve tarih boyunca da daha kuvvetlilerini bertaraf etmiş olan ortadoğu halklarının toplumsal genetiğine kazınmıştır: Öküz öldürenin öküzü öldürülmeden rahat uyku uyuyamayan ortadoğu halklarını son sistem katliam makineleri yıldıramamaktadır.
Yasalılık fikrini icad eden Hammurabi... Bütün ailesi Türkiye Cumhuriyeti yasalarıyla en az bir kez ihtilaflı duruma düştüğü halde hacıyatmaz gibi "hep başbakan Süleyman"... Bu isimleri ve ömürlerini karşılaştırın bir kez...
Belki de devletler büyüdükçe devlet adamlığı küçülmektedir, kim bilir...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder